Ik kan me zo voorstellen dat het er voor de institutionele belegger allemaal niet leuker en zeker niet makkelijker op geworden is de laatste tijd. Waar je als particuliere belegger nog altijd de mogelijkheid hebt om de ontwikkelingen in de financiële markten een tijdje vanaf de zijlijn te volgen door je vermogen cash aan te houden, heeft de institutionele belegger last van beleggingsdwang
Pensioenfondsen
en verzekeraars krijgen namelijk regelmatig premiegeld binnen en dit geld moet
uiteraard ook weer worden belegd. Bovendien krijgen zij inkomsten uit oude
beleggingen binnen en gelukkig wordt er ook nog wel eens een lening afgelost.
Ook dit geld zal moeten worden herbelegd.
Politieke grillen domineren financiële markten
In enigszins voorspelbare “normale”
markten is het voor deze beleggers al lastig genoeg om de index te verslaan. Nu de financiële markten al ruim twee
jaar volledig worden gedomineerd door de grillen van de politiek, is het
vrijwel onmogelijk om op fundamentele gronden een beleggingsstrategie te
ontwikkelen. De onzekerheid die dit in de
financiële markten veroorzaakt heeft instituten er toe doen besluiten om veelal
in kortlopende risicovrije (en nu ook rentevrije) obligaties van Duitsland en
Nederland te beleggen.
Het gevolg hiervan is dat door de
grote vraag naar deze leningen de effectieve rendementen op deze staatsleningen
van deze zogenaamde “veilige havens” tot onder het nulpunt zijn gedaald (zie de
grafiek hieronder van de 2 jaar resterende 0% Duitse staatslening).
Het moge duidelijk zijn dat gezien de
toekomstige verplichtingen van pensioenfondsen en verzekeraars deze
zorgwekkende situatie niet te lang moet aanhouden.
Dat laatste is gemakkelijk gezegd maar
de sleutel om uit deze impasse te geraken ligt toch echt bij de politiek, het
is nu vooral zaak om de daad bij het woord te voegen en alles wat men bij de
totstandkoming van de EU heeft nagelaten voor eens en voor altijd goed te
reguleren.
Daarmee zijn we er echter nog niet, de
situatie is het laatste jaar zo verslechterd dat er een enorme berg afval is
geproduceerd die eerst zal moeten worden opgeruimd.
Vooralsnog heb ik daar weinig
vertrouwen in, tot nu toe blinken de heren en dame politici uit in iets waar ik
me alleen rond nieuwjaarsdag aan bezondig: ... goede voornemens!!
Situatie financiële markten in Europa
Hier volgt een kleine opsomming van de
actuele situatie op de financiële markten in Europa:
Griekenland
De exit van Griekenland lijkt naar
mijn mening een kwestie van tijd, het is voor de Grieken onmogelijk om aan de
eisen van Brussel te voldoen en tegelijkertijd economische groei te
bewerkstelligen. De Grieken sturen aan op versoepeling
van de aflossing- en begroting programma’s maar willen wel nog even tientallen
miljarden acute financiering binnen harken voordat ze eventueel
via de zijdeur de Euro zullen gaan verlaten.
Spanje
De tot nu toe officieel toegezegde
indirecte steun aan de Spaanse banken van 30 miljard Euro lijkt op een doekje
voor het bloeden. Ook de genoemde 100 miljard Euro werd door een aantal ex
politici direct al als te weinig beschouwd. Niet zo heel vreemd als het
Ministerie van Economische zaken in Spanje naar buiten brengt dat van de totale
500 miljard Euro aan vastgoedleningen op de balansen van de Spaanse banken er om
en nabij 175 miljard Euro als dubieus worden gekwalificeerd.
Tel daar de geschatte dikke 100
miljard Euro die de 17 autonome regio’s tot nu toe tekort komen en de exposure
van de Spaanse banken van een kleine 80 miljard Euro in Portugal bij op en je
komt terecht in de categorie “serieuze bedragen”.
Ik ga er gemakshalve dan maar van uit dat de bestuurders van de
Spaanse banken niet met boekhoudkundige trucjes de slechte leningen uit het
zicht proberen te houden.
Mijn gevoel zegt echter ten
onrechte…….
De hoge rente in Spanje (10 jaar 6.94%
op dit moment) gaat op termijn ook een probleem worden als de lopende
staatsschuld de komende jaren moet worden geherfinancierd.
De vooruitzichten voor Spanje zijn ook
al niet florissant, er worden 160 gezinnen per dag uit hun huis gezet omdat ze
de hypotheek niet meer kunnen opbrengen, hele nieuwbouwwijken in het Spaanse
binnenland staan leeg en de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zijn dramatisch.
23% procent van de beroepsbevolking is
werkeloos en van de jongeren heeft meer dan 50% geen baan. Alle ingrediënten
voor een volksopstand lijken hier aanwezig ….
Domino effect
De PIGGS landen zullen door de
opgelegde bezuinigingen, de snel toenemende werkeloosheid en de hoge rentes op
staatsleningen economisch in een vicieuze cirkel terecht komen en verder
verzwakken. Belastinginkomsten zullen door de oplopende werkeloosheid
tegenvallen en de overheidsuitgaven zullen door o.a. uitkeringen structureel hoger
gaan uitvallen. Als Griekenland de Euro vaarwel zegt, is de verwachting dat de
andere PIGGS wellicht zullen volgen.
Opstand
Door de almaar verslechterende economische
situatie en opgelegde bezuinigingen in de PIGGS landen zal het volk zich steeds
meer tegen de politiek gaan afzetten. Met als gevolg dat de bestaande politieke
partijen de EU wel eens de rug zouden kunnen gaan toekeren.
Maar ook in de sterke landen zal bij
een onveranderde situatie de bevolking zich gaan roeren als ze de zuurverdiende
belastingcentjes in de spreekwoordelijke bodemloze put blijven zien verdwijnen. De conclusie is dat de politiek nog
steeds aan zet is maar als ze er niet in slagen de zaak spoedig onder controle
te krijgen is het de beurt aan de kiezer, de uitkomst daarvan is dan wel heel
voorspelbaar…….
Financiële markten
Op de vraag is hoe de financiële
markten zich de komende tijd zullen gaan ontwikkelen kan een kort antwoord
volgen. Terugkijkend naar dezelfde periode vorig jaar waarin de AEX op
beduidend minder negatieve signalen in rap tempo van 340 naar 270 punten
tuimelde lijkt mij “beperkte dijkbewaking” een verstandig advies.