Het is niet alles goud dat er blinkt
24-09-2010 09:53,
Bron: Jan-Willem Nijkamp
Beleggers in goud beleven glorieuze tijden. Deze week bereikte de prijs van het edelmetaal een recordhoogte van $1275 per troy ounce (31,1 gram). Daarmee is de goudprijs dit jaar al met 16% gestegen. In euro gemeten bedraagt de koerswinst zelfs ruim 23%. Daar beleggers in onzekere tijden graag hun toevlucht zoeken in goud, is deze prijsstijging zeer verklaarbaar. De markten beginnen steeds meer te twijfelen of de westerse overheden zich niet te diep in de schulden hebben gestoken om de recessie te bestrijden.
En de explosieve stijging van de goudprijs is niet van de laatste tijd. De goudrally is al tien jaar aan de gang. Wanneer een belegger tien jaar geleden goud had gekocht, zou hij een gemiddeld rendement van 17% per jaar hebben kunnen maken. Bij een dergelijk rendement zou de AEX-index nu op 1640 punten hebben moeten staan! De AEX-index halveerde echter in deze periode. Toch kunnen er zo langzamerhand wel enige vragen gesteld worden bij deze enorme stijging van de goudprijs. Is de goudprijs nu zo hard gestegen, of is de waarde van het geld dat voor dezelfde hoeveelheid goud neergelegd moet worden zo gedaald?
De explosieve stijging van het goud heeft niet direct een fundamentele oorzaak. Wereldwijd is de vraag naar het goud niet zodanig dat producenten er niet langer aan zouden kunnen voldoen. De stijging lijkt meer een speculatief karakter te hebben. Met name de introductie van de goud-tracker SPDR Gold Trust (GLD) heeft volgends deskundigen sterk bijgedragen aan deze koersexplosie. De koers van deze tracker is een tiende van de reële goudprijs. De SPDR Gold Trust heeft de afgelopen twee jaar zoveel fysiek goud moeten aankopen dat men de zesde goudbezitter ter wereld is geworden.
Gecorrigeerd voor inflatie is de goudrally overigens aanmerkelijk minder indrukwekkend. Tegen reële prijzen gaat het goud nog niet eens voor de helft van zijn oude waarde uit 1980 van de hand. Bovendien dient geconstateerd te worden dat een belegging in goud het op de lange termijn toch aflegt tegen bijvoorbeeld een belegging in aandelen. Zo zou een belegger in aandelen het over de afgelopen 80 jaar niet minder dan 15 keer beter hebben gedaan dan een belegger in goud. Natuurlijk, goud doet het uitstekend in onzekere tijden maar het is geen belegging in een product of dienst die waarde creëert. De koersvorming van goud is speculatief van aard. De prijs van goud is maar net wat de gek er voor wil geven. Het goud heeft door de tijden heen slechts die beleggers verrijkt die in staat waren het weer tijdig te verkopen aan een – oneerbiedig gesproken - nog grotere gek. En zolang men daar maar in slaagt is goud een prima belegging. Maar meer nog dan andere beleggingen is goud hypergevoelig voor het ongrijpbare marktsentiment. En dat kan van het ene op het andere moment zo weer omslaan.
Als gevolg van de huidige onzekerheid op de beurzen zou de prijsstijging van goud nog even kunnen voortduren. Het is niet te voorspellen hoe lang, er gaat tenslotte geen bel af op de top. Maar wanneer het sentiment omslaat, blijkt een goudgerande belegging plots niet veel meer dan waardeloos papier. En bedenk dat goud historisch vooral dienst heeft gedaan als bescherming tegen inflatie. Maar nu steeds meer geld op een relatief constante hoeveelheid goud jaagt, begint goud steeds meer op andere grondstoffen te lijken. Het stijgt explosief. Men kan zich afvragen of goud daarmee nog steeds een goede bescherming is tegen inflatie of dat het er nu zelf aan onderhevig is. Goud stijgt, maar op zekere dag zal blijken dat het niet alles goud is dat er blinkt.